نشست علمی ویژه پژوهشگران با موضوع “نقاط کوانتومی کربنی به عنوان فتوسنسیتایزرهای نوین در درمان فتودینامیک” روز چهار شنبه 18مهر ماه 1403 در سازمان جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران برگزار شد.

به گزارش معاونت پژوهش و فناوری، در این نشست دکتر مریم قرشی پژوهشگر گروه پژوهشی فتودینامیک به بررسی نقاط کوانتومی کربنی به عنوان فتوسنسیتایزرهای نوین در درمان فتودینامیک پرداخت.

در سال‌های اخیر، نقاط کواننومی کربنی در کاربردهای مختلف زیست‌پزشکی مانند حسگری زیستی، تصویربرداری زیستی، فعالیت‌های ضد میکروبی، درمان های نوری و رسانش دارو توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. نقاط کربنی به دلیل خواص منحصر به فرد فوتوفیزیکی و فتوشیمیایی، زیست سازگاری خوب و نفوذ عمیق در بافت در درمان سرطان مورد استفاده قرار گرفته اند. نقاط کربنی در حوزه درمان فتودینامیک (PDT) می‌توانند به عنوان حساسگرهای نوری قوی عمل کنند که قادر به تولید گونه‌های اکسیژن واکنش پذیر (ROS) در مواجهه با طول‌موج‌های خاص نور هستند.  ROS تولید شده نقش مهمی در القای اثرات سیتوتوکسیک بر روی سلول های هدف بازی می کند. این قابلیت نقاط کواننومی کربنی در PDT آنها را به عنوان ابزاری امیدوارکننده برای درمان دقیق و کارآمد بیماری‌های مختلف، از سرطان گرفته تا عفونت‌های میکروبی، مطرح می کند. ترکیب درمان‏های PDT و فتوترمال (PTT) می‏توانند اثر هم‏افزایی ایجاد کنند و در نتیجه، اثربخشی کلی درمانی را می توان افزایش داد در حالی که به طور بالقوه عوارض جانبی مرتبط با درمان های سنتی سرطان را به حداقل رساند. از طرفی ریزمحیط تومور هیپوکسیک است و مصرف سریع اکسیژن در فرآیند PDT به شدت اثرات درمانی نقاط کوانتومی کربنی را به دلیل وابستگی PDT به اکسیژن محدود می‏کند. بنابراین، توسعه نقاط کوانتومی کربنی جدید به عنوان یک اکسیژن ساز تومور در محل برای غلبه بر هیپوکسی و افزایش قابل ملاحظه اثربخشی PDT اهمیت ویژه‏ای پیدا می‏کند. اگرچه در این زمینه پیشرفت‏های زیادی حاصل شده است، کاربردهای زیست پزشکی نقاط کربنی در درمان فتودینامیک سرطان هنوز در مراحل اولیه خود هستند و کاربردهای بالینی همچنان دشوار و چالش برانگیز است و برای تکمیل جنبه های مرتبط با استانداردسازی نقاط کوانتومی کربنی، زیست سازگاری و بهبود اثربخشی درمانی در مورد تومورهای عمیق به تلاش قابل توجهی نیاز دارد.