نشست علمی ویژه پژوهشگران با محوریت «توموروئیدهای پوستی» روز چهارشنبه ۲۱ آبان‌ماه ۱۴۰۴ در پژوهشکده فناوری‌های زخم و ترمیم بافت یارا برگزار شد. در این نشست، دکتر مهدی حصارکی، پژوهشگر گروه پزشکی بازساختی در ترمیم زخمِ سازمان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران، به ارائه آخرین یافته‌ها و مطالعات انجام‌شده در حوزه مدل‌های پیشرفته سرطان پرداخت.

به گفته دکتر حصارکی، مدل‌های آزمایشگاهی In vitro نقش مهمی در مطالعات سرطان دارند، اما برای کاربردهای بالینی باید شباهت بیشتری به تومورهای درون‌تنی (In vivo) پیدا کنند. او با اشاره به اهمیت توموروئیدها—ساختارهای سه‌بعدی خودسازمان‌یافته که از سلول‌های سرطانی مشتق از بیمار ایجاد می‌شوند—توضیح داد که این مدل‌ها ویژگی‌های اصلی تومور مادر، از جمله ژنوتیپ و الگوی بیان ژنی را حفظ می‌کنند و به همین دلیل ابزارهای ارزشمندی در مطالعه زیست‌شناسی تومور، ارزیابی سمیت سلولی و بررسی پاسخ بیمار به درمان‌های سرطان محسوب می‌شوند.

در این نشست، نتایج چندین پژوهش درباره ایجاد و گسترش تومورهای روده بزرگ، ریه، سر و گردن، پستان، پانکراس و آندومتر با استفاده از محیط‌های کشت استاندارد ارائه شد. همچنین توسعه مدل پیشرفته‌تری از تومورهای چندسلولی چهارگانه (MCT) ملانوما که شامل سلول‌های تومور، کراتینوسیت‌ها، فیبروبلاست‌ها و مونوسیت‌هاست، مورد بررسی قرار گرفت.

بر اساس گزارش ارائه‌شده، این ساختارهای سه‌بعدی با قطر حدود ۳۰۰ میکرومتر قادر به ترشح کراتین و کلاژن بوده و از نظر معماری، ریزمحیط و رفتار سلولی شباهت زیادی به تومورهای درون‌تنی نشان می‌دهند. نتایج غربالگری دارویی با استفاده از MCTها نیز پتانسیل بالای آنها را به عنوان پلتفرمی مبتنی بر سلول‌های مشتق از بیمار برای پزشکی دقیق برجسته کرده است.

در پایان نشست ابراز امیدواری شد که کاربرد این مدل‌های نوین بتواند در سال‌های آینده پیشرفت‌های قابل توجهی در تحقیقات و درمان سرطان پوست ایجاد کند.